Péuno
Paeonia officinalis
Paeoniaceae
Àutri noum : Pòni, Piéuno, Pivòni, Coucarèu, Roso-d'ase.
Nom en français : Pivoine officinale.
Descripcioun :La péuno, o roso-d'ase, trachis dins li bos clar de colo e de relarg mountagnen subretout dins la partido dóu levant de Prouvènço preaupenco. En flour es eisado de la recounèise e peréu en fru emé si dos fouliculo. Li cambo crebon l'ivèr. La subsp. de Prouvènço, ié dison huthii qu'es uno meno di proun peludo.
Usanço :P. Lieutaghi, (op.cit. p. 418) raporto que la tisano de flour ajudo à dourmi. La péuno èro cultivado à l'Age Mejan coume remèdi (racino) contro lou mau-de-la-terro (epilepsìo). L'estùdi de la planto a mes en evidènci d'ùni mouleculo (paeniflorino et paenol) emé de prouprieta analgesico, sedativo e antispasmoudico.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paeonia
Famiho : Paeoniaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Bos clar
- Esclargido
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Paeonia officinalis L., 1753
Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753